Betonnen liggers van viaducten zijn zeer hoogwaardig geproduceerd, hebben een levensduur van honderden jaren en zijn goed te demonteren, aan te passen en breed herbruikbaar. Helaas worden liggers al veel eerder tot betonpuin vermalen, omdat oude viaducten worden gesloopt in verband met vervanging of renovatie. Royal HaskoningDHV laat met de partners in het consortium ‘Liggers 2.0’ zien dat het anders en duurzamer kan. Betonnen liggers kunnen opnieuw minimaal een eeuw mee als onderdeel van nieuwe, circulaire viaducten. Dit wordt onderbouwd met een onafhankelijke kwaliteitsverklaring. Hergebruik van betonnen liggers dringt het gebruik van primaire grondstoffen met 93% terug, zorgt voor 87% CO2-besparing en een beperking van 73% op de milieueffecten (milieukostenindicator (MKI) besparing). Royal HaskoningDHV is initiatiefnemer en penvoerder. Zij brengen de specialistische kennis en ervaring in ten aanzien van bestaande prefab voorgespannen liggers en zijn daarmee verantwoordelijk voor de berekeningen. Zij zetten hun netwerk maximaal in om tot vraag-aanbod matches te komen, waarbij sneller dan verwacht projecten zijn gerealiseerd.
Op weg naar circulair bouwen
Vanaf 2030 wil Rijkswaterstaat (RWS) klimaatneutraal en circulair werken, ook bij het aanleggen, vervangen en renoveren van viaducten en bruggen. Met de innovatie aanpak Strategic Business Innovation Research (SBIR) Circulaire Viaducten wilde RWS bruikbare innovaties voor circulaire viaducten laten ontwikkelen die zij daarna als ‘launching customer’ kan gaan toepassen. Met het hergebruik van liggers kan RWS een grote stap zetten om de duurzaamheidsambities te halen. Liggers zijn ongeveer goed voor de helft van al het beton van een viaduct.
Het consortium ‘Liggers 2.0’, bestaande uit Royal HaskoningDHV, Dura Vermeer, Vlasman en Haitsma Beton, is met behulp van een onafhankelijke jury van externe specialisten, door RWS geselecteerd voor fase 2 van de SBIR Circulaire Viaducten. Na een testfase is er een ‘Go’ gegeven om liggers uit het te slopen viaduct over de Europaweg (in Groningen) in de A7 te oogsten, te bewerken en - voor het eerst voor RWS - 16 liggers te hergebruiken in het nieuwe A1 viaduct Hoog Burel. Als generale toets hebben zij in Appingedam een tijdelijke brug ontworpen die is opgebouwd uit hergebruikte materialen, waarbij de beschikbare liggers leidend waren. Om deze innovatie mogelijk te maken is samenwerking met een groot aantal partijen van essentieel belang. Dankzij het netwerk is het gelukt, want samen moesten ze schakelen tussen ambities vanuit het ministerie en concrete uitvoerbare technische oplossingen op de bouw.