Teamwork makes the dream work- COLUMN

In Nederland worden we steeds vaker geconfronteerd met grootschalige, complexe projecten. Helaas leert de ervaring dat deze megaprojecten vaak mislukken. Neem de versterking van de Afsluitdijk: een extra kostenpost van 500 miljoen euro. De Noord-Zuidlijn? Een overschrijding van maar liefst 1,6 miljard euro. Slechts 0,5% van alle megaprojecten pakt goed uit[1]. Waarom blijven we dezelfde fouten maken?

Bent Flyvbjerg heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar dit fenomeen. Zijn conclusie? Aanbestedingen zijn vaak een race naar de laagste prijs, met onrealistische projectvoorstellen als gevolg. We zijn meesters in optimisme om het project maar te kunnen winnen. Vervolgens worden er al snel veel kosten gemaakt en is het ‘zonde’ om het karwei niet af te maken.

Zolang we onze aanbestedingsprocedures niet fundamenteel veranderen, blijven we tegen dezelfde problemen aanlopen en miljoenen verspillen. In plaats van transactioneel, moeten we relationeel aanbesteden. Samenwerking moet centraal staan. Als je weet dat er veel stakeholders betrokken zijn, dat er aanpalende opgaven zijn en dat het werk innovatief moet worden uitgevoerd, moeten opdrachtgever en opdrachtnemer elkaar vinden en versterken. Vertrouwen en samenwerking moeten in dergelijke complexe projecten de norm worden. 

Hoe doen we dat? Door samenwerking objectief te beoordelen in de aanbesteding door middel van assessments. Dit houdt in dat er gamebased assessments worden gebruikt om te kijken hoe goed het team bij elkaar past en samenwerkt. Daarnaast worden er praktijkgerichte teamassessments gedaan om live de samenwerkingsvaardigheden van het projectteam te beoordelen. Naast het herzien van de aanbestedingsprocessen, is het cruciaal om aan het begin van de ontwerpfase de processen goed in te richten. Dit betekent aanvankelijk ‘vertragen’ om daarna te kunnen versnellen. Dat is de sleutel tot succes. 

Kortom, we moeten onze aanbestedingen anders inrichten. Door risico’s te delen en beter samen te werken, blijven we binnen budget en voorkomen we conflicten. En wat nu het mooiste is van dit alles: het zal werkplezier gaan vergroten. Teamwork makes the dream work. Right?!

Koen van Es, Business Unit Manager, DON Bureau, lid van Koninklijke NLingenieurs