Blog 2 uit de reeks 'effecten van corona op de bouwsector'
Brancheambassadeur Basak Karabulut van het programma de Gezonde en Duurzame Gebouwde Omgeving (GDGO) schrijft een blogreeks over de effecten van corona op de bouwsector. Lees hier blog nummer 2 uit de reeks:
Het nieuwe normaal kleurt groen!
Helderblauwe Venetiaanse kanalen en dieren die de lege straten in de stad overnamen. We hebben allemaal de foto’s tijdens de wereldwijde lockdowns gezien. En daar waar dieren de lege straten van steden bevolkten, trok de mens (als dat mocht binnen de maatregelen) richting buitengebied, (stads)park, binnentuinen en groenstroken. De lockdowns deden ons realiseren dat we meer dan ooit de behoefte aan ruimte om ons heen hadden. Groene ruimte. Ruimte die er in stedelijk gebied lang niet altijd is.
Verrijking van onze samenleving
Het is juni 2020 en de wereld is nog altijd in de greep van de coronapandemie. Covid-19 verplicht ons creatief (binnen de regelgeving) om te gaan met de anderhalve meter samenleving.In verschillende Europese steden zijn nieuwe creatieve concepten bedacht ‘anderhalvemeter-proof’ buitenruimten te creëren. In Denemarken, Kopenhagen, is het idee gelanceerd om inwoners te laten genieten van rust en natuur door kleine coronaproof drijvende parken in de haven van Kopenhagen te realiseren. Een geweldig idee.
Ook mijn eigen drukke wereldhavenstad Rotterdam past het beleid zo aan dat inwoners én ondernemers buiten meer ruimte krijgen. Horecaondernemers krijgen toestemming om pleinen optimaal te benutten, parkeerplaatsen worden omgetoverd tot houten terrassen en parken krijgen een andere invulling. Daar wordt met cirkels aangegeven of je je nog buiten de anderhalve meter van de overige groenzoekers begeeft. Het ‘Vroesenpark’ en ‘Het Park’ bij de Euromast zijn hier mooie voorbeelden van. Als inwoner van Rotterdam ben ik trots op deze creativiteit, waarbij onze gezondheid, veiligheid en kunnen genieten van natuur een goede en meer noodzakelijke balans krijgen.
de cirkels in het park bij de Euromast in Rotterdam
Kijken we naar de geschiedenis van stedenontwikkeling en stedenbouw, dan speelde de fysieke buitenruimte een belangrijke rol om ziekten te voorkomen en te genezen. Voorbeelden hiervan zijn de industriële revolutie en de Hausmann’s renovatie in Parijs. Haussmann zorgde voor een totale vernieuwing van de overbevolkte stad Parijs waar epidemieën razendsnel om zich heen grepen. Hij zorgde voor onder andere nieuwe brede boulevards en legde hij een geheel nieuw rioleringssysteem aan. Uit hygiënisch en gezondheids oogpunt moesten steden wel zo worden heringericht om besmettingen te beperken.
Met de uitbraak van COVID-19 verandert de maatschappij drastisch en spreken wij inmiddels van een anderhalve meter samenleving als ‘het nieuwe normaal’. De intelligente lockdown in Nederland heeft laten zien dat we meer de natuur en de rust opzoeken. De ruimte. Maar, is er wel, vooral in stedelijk gebied, genoeg ruimte om de anderhalve meter samenleving als nieuw normaal te hebben? En zou het ‘nieuwe normaal’ niet ook gewoon groen moeten zijn?
Groen maakt gezond!
Wist je dat verschillende onderzoeken uitwijzen dat een groene leefomgeving ons productiever, gezonder en blijer maakt? Ik ben tijdens de intelligente lockdown actief op zoek gegaan naar groene gebieden in Rotterdam. Het viel mij snel op dat een rechtvaardige balans tussen bestrating en groen ver te zoeken is. Vooral in de binnenstad heeft de bestrating de overhand. Die enkele groene stroken aan de Maasboulevard zijn daardoor niet noemenswaardig.
De toenemende vraag naar een groenere leefomgeving, maakt ons meer bewust van hoe we onze gebieden, kantoren en woningen ontwerpen. BREEAM-NL is een waardevolle certificering waarin alle aspecten van duurzaamheid integraal worden meegenomen inde ontwerpen. WELL Building focust op de gezondheid van de gebouwgebruiker en WELL community focust op de samenhang tussen stad en gebruiker. De vraag naar dit soort certificeringen is afgelopen jaren toegenomen en zal in een anderhalve-meter-samenleving alleen maar toenemen. De praktijk laat nu al zien dat gebouwen worden aangepast aan de gevolgen van de pandemie. De installaties, de logistiek, het liftgebruik en de inrichting worden onder de loep genomen. Veranderingen worden snel doorgevoerd en geïntegreerd zodat er conform te maatregelen weer veilig gebruik van de gebouwen kan worden gemaakt.
Veranderende gezonde duurzaamheid
De bovengenoemde certificeringen zijn nog niet aangepast naar de nieuwe manier van gebruik van een gebouw en openbare ruimten. De eisen voor het behalen van deze onafhankelijke duurzaamheidcertificeringen moeten zo spoedig mogelijk corona-proof gemaakt worden. Mijns inziens nog beter vandaag dan morgen!
Met bezinning komt bewustzijn
Als ingenieurs hebben wij invloed op de waarde van gebouwen en de directe (groene) leefomgeving ervan. De ambassadeurs van Gezonde & Duurzame Gebouwde Omgeving van Koninklijke NLIngenieurs brengen daarom structureel en intensief de noodzakelijke wensen voor een groene(re) leefomgeving, die de mentale gezondheid voedt en de steden gezonder maakt, onder de aandacht.
Zoals Conversation International zegt: “Wij hebben de natuur nodig, de natuur niet ons!” Laten wij daarom als branche nu het momentum pakken door te sturen op ontwerpen die de gezondheid stimuleren. Zo maken we het nieuwe normaal gezonder en groener. Wie pakt het op? Ik denk graag met je mee!
Door Başak Karabulut (Koninklijke NL Ingenieurs/Arcadis)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Als ambassadeurs van het programma de Gezonde & Duurzame Gebouwde Omgeving zien wij een sterke toenemende aandacht voor de mentale gezondheid van de gebouwgebruiker en de aandacht voor een gezonde stad. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) toont aan dat de tevredenheid over koopwoningen is gedaald van 97% in 2006 naar 93% in 2018 (CBS, 2019). Bij huurders is de daling nog groter. De buitenruimte van koop- en huurwoningen verschillen ook. 61% van de huishoudens van koopwoningen vinden dat de woning voldoende buitenruimte heeft, zoals een tuin en/of balkon. Dit is 6% minder dan in 2015. De daling was sterker onder de eigenaren dan de huurders.